اخلاق خدایان

مقالات تئوریک هشت‌گانه مجموعهٔ حاضر را مفاهیم عدل و ایمان و آزادی را به یکدیگر پیوند می‌دهد. عدالت که فربه‌ترین مفهوم اخلاقی است، هم با ایمان نسبتی دارد هم با آزادی. لذا اگر یک محور برای این کتاب بتوان جست همانا محور عدالت است. این واژهٔ مهیب و محبوب اگرچه در هشتمین مقالهٔ این دفتر پرده از چهره برمی‌دارد، به معنا چون خون در همهٔ اندام‌های آن روان است و لذا نام عدالت‌نامه نیز برازندهٔ اوست.
در اخلاق خدایان، نظریه‌ای در میان نهاده شده است که می‌توان آن را تئوری زائد بودن عدالت نامید. بر وفق این تئوری، عدالت فضیلتی برتر یا جدا از دیگر فضایل نیست. بلکه عین فضایل اخلاقی است. و به عبارت دیگر علم اخلاق بیان مشروح یک فضیلت نیست و آن فضیلت عدالت است که سایهٔ خود را بر خلقیات و گفتار و کردار و روابط فردی و جمعی افکنده است...

از مقدمه کتاب:

برای ما دینداران،تبیین نسبت آزادی(مثبت و منفی) با دین،و باز نمودن امکان (بل فضیلت) ایمان آزادانه، سوالی است هم دینی هم سیاسی. لیبرالیسم که در فضای مه آلود سیاسیجامعه ی ما این همه مطعون و مذموم افتاده است،حامی پیامی معرفت شناسانه است که یقین را امری دیریاب بل نایاب می داند و لذا همه ی آدمیان جایزالخطا را صلا می زند تا با فرو نهادن باد نخوت از سر، فروتنانه بر سر سفره ی معرفت بنشیند و همه باهم، هم غذا شوند. واین یعنی وانهادن امور به عقل جمعی وپشت کردن با استبداد معرفتی و سیاسی و دینی، باری اگر در یک جامعه ی فقهی وولایی، نقد دینی و شک ایمانی ناروا ناممکن باشد درایمان فردی هیچ یک از این احکام جاری نیست حتی ایمان را هم نباید از جنس جزم دانست. آنکه ضد ایمان است یاس است نه شک.