ایران و یونان در بستر باستان

دوبازتابگاه که می توانیم در آنها روحیه ایرانی و یونانی را به مقایسه بگذاریم یکی حماسه یونانی ایلیاد و دیگری حماسه ایرانی شاهنامه است. با در کنار هم نهادن دوانسان ایلیاد و شاهنامه می توان دریافت که دنیای شاهنامه باز تر پرآفتاب تر و انسانی تر است. دران نه از جدال بر سر یک دخترک کنیز و تقسیم غنایم جنگی حرفی در میان است ونه از کشانیدن نعش مقتول جنگی به دنبال ارابه. در سراسر شاهنامه حتی یک مورد شکنجه و توهین به شخصیت انسانی و خلاف رسم مردانگی از جانب ایرانیان دیده نمی شود. تنها رویارویی در میدان جنگ است که جنگ ایران و توران بر سر خون به ناحق ریخته سیاوش یکی از آنهاست. شاید بشود گفت که این طولانی ترین جنگ است که در ادبیات جهان برای بر سر کرسی نشاندن حق از آن ذکری به میان آمده است.